مقایسه ای منصفانه و علمی بین دو روش برداشت گرافتهای مو در پیوند موی طبیعی
FUT یا FIT کدام بهتر است؟
حدود ده سال پیش کاربرد FIT
(FUE)
بعنوان روش جایگزین در مقابل متد برداشت نواری (FUT) از ناحیۀ پشت سر مطرح گردید. درحقیقت تعداد زیادی از پزشکان این روش را مورد آزمایش قرار داده اند ولی میزان موفقیت آنها بسیار متفاوت بوده است. در روش FIT گرافت های مو بصورت تک تک از نواحی دهنده واقع در مناطقی از پشت سر و اطراف گوش ها برداشت می گردند. اخیراً با ارایه انواع دستگاه ها برای استفاده در متد FIT میزان علاقمندی به استفاده از این روش افزایش یافته و به موضوعی بحث برانگیز در برابر روش برداشت نواری (FUT) تبدیل شده است. مباحث زیادی در میان پزشکان، پرسنل و عموم جامعه و همچنین در تبلیغات و شبکه های اینترنتی دربارۀ راندمان و ارزش این متد و مقایسۀ آن با روش FUT وجود دارد. متأسفانه بسیاری از این ادعا ها که شامل برتری روش FIT می باشند تا حد زیادی در ارتباط با مقاصد اقتصادی به منظور فروش بیشتر دستگاهها و وسایل مرتبط با این روش توسط شرکت های ذینفع می باشد. درحقیقت روش FUT از بسیاری جهات از جمله ایجاد جوشگاه (اسکار)، میزان بقای گرافت ها، درصد آسیب گرافت ها، کیفیت گرافت ها از لحاظ ساختمانی ، مدت زمان عمل، عوارض و حتی هزینۀ عمل نسبت به FIT برتری دارد.در این مقاله به بررسی مزایا و معایب هر دو روش می پردازیم تا بتوانیم نگاهی دقیق و منصفانه به آنها داشته باشیم.
ایجاد جوشگاه زخم (اسکار) در ناحیۀ دهنده :
روش برداشت نواری (FUT) باعث ایجاد اسکار (جاي زخم) بصورت خطی می شود، درحالی که پایه و اساس کاربرد روش FIT (FUE) اجتناب از ایجاد محل زخم بصورت خطی در پشت سر است. در بسیاری از موارد از روش FIT بعنوان روشی بدون برش جراحی، بدون بخیه، بدون خونریزی و بدون اسکار یاد می شود. نکتۀ مهم آن است که گرچه در روش FIT اسکار خطی ایجاد نمی شود ولی اسکارهای حلقوی متعددی بوجود می آید. واقعیت آن است که طول محل برش در روش FIT به مراتب بیشتر از روش برداشت نواری (FUT) خواهد بود. این مطلب زمانی کاملاً آشکار میشود که چون در متد FIT اکثراً از پانچهای یک میلیمتری برای برداشت گرافتها استفاده می شود محیط یک پانچ یک میلیمتری را در تعداد گرافتها ضرب نماییم. بعنوان مثال برای برداشت 1000 گرافت در مقایسه برای برداشت نواری (FUT) شامل 1000 گرافت در یک فرد با تراکم متوسط پشت سر که در هر سانتیمتر مربع دارای 80 گرافت می باشد درصورتیکه عرض نوار 1 سانتیمتر باشد طول آن 5/12 سانتیمتر خواهد بود از طرف دیگر برش در FIT نیز در زمان استفاده از پانچ وجود دارد وگرچه اسکار خطی ایجاد نمی شود ولی اسکارهای دایره ای شکل بصورت نقاط کم رنگ یا پر رنگ هنگامیکه موها بسیار کوتاه شوند دیده می شود. تعدادی از طرفداران روش FIT اظهار میدارند که در این روش اعصاب و عروق آسیب نمی بینند. این ادعا واقعیت ندارد چرا که با ورود پانچ به داخل پوست، اعصاب، وریدها و شریانها بریده می شوند. البته میزان خونریزی در روش FIT گرچه وجود دارد ولی قابل توجه نیست. در متد FUT نیز اگر تکنیک برداشت نوار به درستی انجام پذیرد میزان خونریزی قابل توجه نخواهد بود.نکتۀ دیگر در روش FIT به خصوص زمانی که تعداد زیادی گرافت موردنیاز باشد اینکه موهای نواحی پشت سر بایستی کاملاً کوتاه شوند که این خود از سایر معایب FIT است درحالیکه در روش FUT میتوان موهای پشت سر را کاملاً کوتاه نکرد.
میزان بقای گرافت:
بحث بر سر میزان زنده ماندن گرافتها در روش FIT (FUE) نسبت به روش FUT همچنان ادامه دارد. بعضی بر این عقیده اند که چون در روش FIT میزان بافت احاطه کنندۀ گرافتها کمتر است بنابراین درصد بقای آنها کاهش می یابد. این گرافتها بسیار مستعد خشک شدن هستند که این یکی از عوامل اصلی زنده نماندن گرافتها به شمار میرود.
دلیل این امر نیز کشش وارد شده به گرافتها در حین جدا نمودن آنها از بافت پشت سر است. دستکاری بیشتر گرافتها در حین کشیدن و جدا نمودن آنها از سایر عوامل افزایش آسیب به گرافت و کاهش درصد بقای آنها به شمار
می رود.
در روش FIT شانس قطع شدن گرافتها نسبت به روش نواری (FUT) به طور چشمگیری افزایش می یابد که این امر نیز به نوبۀ خود سبب رشد ضعیف و یا عدم رشد گرافتها بر اساس محل قطع شدن آنها می باشد. برعکس در روش FUT احتمال قطع شدن گرافتها حین برداشت نوار از پشت سر و نیز حین جدا نمودن گرافتها از نوار حداقل است. بخصوص در صورت استفاده از میکروسکوپ برای جداسازی گرافتها احتمال قطع شدگی به 2% - 1% کاهش می یابد.گرافتهایی که با روش نواری (FUT) به دست می آیند دارای مقادیر بیشتری از بافت و چربی احاطه کننده بوده که این خود سبب کاهش احتمال کم آبی و خشک شدن و درنتیجه محافظت بیشتر از گرافت حین دستکاری برای کاشت آنها و نهایتاً افزایش شانس بقای آنها می گردد.
کاشت گرافتها:
بهترین و کاملترین گرافتهای جداسازی شده ممکن است در حین مرحلۀ کاشت دچار آسیب شده و رشد ننمایند. وارد آمدن ضربه و نیز خشک شدن گرافت از جمله عوامل شناخته شده ای هستند که ممکن است در دستان یک فرد بی تجربه و ناشی اتفاق افتاده و بر بقای گرافت تأثیر منفی داشته باشند.
هنگامي كه گرافتها بصورت دستي كاشته ميشوند تفاوتي ميان تكنيك كاشت گرافتهاي FUEبا FUT وجود ندارد . البته نگرانيهايي درباره اسيب پذير تر بودن گرافتهاي FUE نسبت به خشك شدن و دستكاري بيشتر انها به دليل مشكلات سايز و ظاهر انها در حين كاشت وجود دارد.
هنگامي كه گرافتها توسط دستگاه و با مكانيسم پنوماتيك ( فشار هوا) كاشته ميشوند ، ادعاي سازندگان دستگاه بر اين است كه دستكاري كمتري در حين كاشت اتفاق ميافتد. بعضي از جراحان پيوند مو كه با اين دستگاهها كار كرده اند معتقدند اين ادعا صحيح نبوده و قابليتهاي اين دستگاه در كاشت گرافت داراي محدوديت هاي نيز مي باشد.( اينجانب نيز كه قبلا حدود ده سال پيش با اين دستگاهها كار كرده ام يكي از مشكلات انها را وارد اوردن فشار هوا و ايجاد ضربه به گرافت در هنگام كاشت ميدانم كه در كنار ساير معايب دستگاه سبب عدم رشد تعدادي از گرافتها ميشود(مترجم))
بدون در نظر گرفتن مرحله اماده سازي گرافتها هنرمندي و مهارت تكنيكي پزشك از جمله عوامل بسيار مهمي هستند كه در مرحله كاشت گرافتها براي رسيدن به بهترين نتايج نقش اساسي را ايفا ميكنند .
پزشك جراح پيوند مو بايستي توانايي و قابليت ايجاد زيبايي در مرحله ي كاشت گرافتها را داشته باشد.
طراحي خط مو و چگونگي توزيع گرافتها در اين ناحيه ، همچنين چگونگي توزيع گرافتها در ساير نواحي پوست سر ، برنامه ريزي براي تقسيم بندي ميزان تراكم موها در هر ناحيه از سر و ايجاد برشها با جهت و زاويه مناسب از جمله مهمترين فاكتورهايي هستند كه در مرحله كاشت توسط يك جراح پيوند موي ماهر و با تجربه مديريت ميشوند. حتي گرافتهايي با يك تار مو نيز در صورتي كه با زاويه غلط كاشته شوند ميتوانند سبب ايجاد ظاهري غير طبيعي گردند.
يكي از موضوعات مهم در مورد دستگاهها و ابزار FUE معرفي و فروش انها توسط شركتها به پرسنل و تكنسينهايي است كه ممكن است قادر به برداشت گرافت باشند. اين مساله سبب وضع قوانيني در بسياري كشورها از جمله ايالات متحده شده است. در اكثر ايالتهاي امريكا صريحا انجام اين جراحي توسط افراد غير پزشك، دستياران غير پزشك و نيز پرستاران غير قانوني است. در ديگر كشورها نيز ممكن است قوانين مشابه وجود داشته باشد. به عنوان مثال در بعضي كشورها فقط پزشكان، اجازه برش زدن براي انجام كاشت را دارند و قوانين متفاوتي براي كاشت گرافتها توسط دستياران وجود دارد. ( متاسفانه در كشور ما نيز يكي از معضلات عمده در اين زمينه ، انجام كاشت مو توسط تكنسينها است كه اكثرا عوارض جانبي و مشكلات بوجود امده براي بيماران به همين دليل است. همچنين برخي از پزشكان نيز بدون داشتن دانش، تجربه و مهارت كافي در اين زمينه و بدون گذراندن هيچگونه دوره اموزش معتبري با استفاده از همين تكنسينها اقدام به پيوند مو مينمايند. بنابراين به افراد متقاضي كاشت مو اكيدا توصيه ميشود قبل از انجام ان در انتخاب پزشك دقت نموده و از قابليتهاي وي در زمينه هاي ياد شده اطمينان حاصل نمايند.
مهارتهاي تكنيكي
مهارت هاي خاص و متفاوتي براي برداشت گرافتها به روش FUE نسبت به FUT مورد نياز است. پزشك جراح پيوند مو بايستي توانايي انتخاب پانچ مناسب ، پيدا كردن عمق صحيح و نيز تنظيم پانچ بر اساس تغييرات جهت مو را داشته باشد. يكي از مهمترين نگرانيها در FUE ميزان قطع شدگي گرافتهاست به اين معنا كه اگر موها در يك واحد فوليكولي ( فوليكولار يونيت) قطع گردند احتمال رشد انها بسيار كمتر ميگردد. بطور كلي گزارشات پزشكاني كه FUE (FIT ) انجام ميدهند نشان دهنده ان است كه ميزان قطع شدگي و اسيب در اين روش بيشتر از روش برداشت نواري ( FUT) است.
همانطور كه در بالا اشاره شد جراح پيوند مو بايستي توانايي تنظيم جهت پانچ با تغييرات جهت مو را داشته باشد. انجام پيوند مو به روش FUE براي بيماراني با موهاي فر و مجعد بسيار مشكل است در حالي كه روش نواري ( FUT ) براي تمامي بيماران با هر نوع جنس مو مناسب ميباشد.
FUE ميتواند هم براي بيمار و هم براي پزشك يك پروسه خسته كننده و ملال اور باشد. همين مساله سبب محدود شدن تعداد گرافتها در يك جلسه ميگردد.
مقايسه دو روش جراحي ( FUT ) وبدون جراحي ( FIT يا FUE ) در كاشت موي طبيعي
موضوع مورد مقايسه
|
جراحي ( FUT )
|
بدون جراحي
(FIT يا FUE )
|
ملاحظات
|
باقي ماندن جاي زخم (جوشگاه) در پشت سر
|
به صورت خطي ولي با مساحت كمتر
|
به صورت حلقوي
( دايره اي) ولي با مساحت بيشتر
|
در صورت كاربرد تكنيكهاي جديد توسط پزشك ، خط باقي مانده در روش FUT بسيار ناچيز و در حد غير قابل مشاهده خواهد بود
|
احتمال زنده ماندن گرافتها
(پيازهاي مو )
|
بسيار بيشتر
|
كمتر
|
|
احتمال اسيب به گرافتها
|
بسيار ناچيز
|
بيشتر
|
|
كيفيت گرافتها
|
عالي
|
خوب تا ضعيف
|
بسته به مهارت پزشك و جنس پوست و مو نيز دارد
|
كاشت گرافتها
|
يكسان
|
يكسان
|
|
اجبار در كوتاه كردن موها
|
اجباري نيست
|
اجباري است
|
|
استفاده از موي بدن
|
-
|
+
|
|
كاربرد در انجام عمل هاي كوچك
|
-
|
+
|
|
استفاده از حد اكثر تعداد مو
|
بسته به خصوصيات پوست سر و بانك مو
|
بسته به خصوصيات پوست سر و بانك مو
|
بهترين پيشنهاد استفاده از روش تركيبي ( FUT +FUE ) است
|
زمان انجام عمل
|
كمتر از
( 5_3 ساعت)
|
بيشتر از
(12_5 ساعت)
|
|
هزينه عمل
|
معمولا كمتر
|
معمولا بيشتر
|
|
راندمان عمل
|
بالاتر
|
پايين تر
|
در اين مورد تواناييها و مهارت هاي پزشك بسيار اهميت دارد
|